Τι συμβαίνει και δεν αγωνίζεται ο κόσμος πατέρα; Συμβολή στη συζήτηση και τον προβληματισμό. ΙΙ

Γράφει ο Νίκος Δινόπουλος

Το «κίνημα της πλατείας»

Το «κίνημα της πλατείας», οι κινητοποιήσεις και οι απεργίες -σε κομβικά κρίσιμες στιγμές- είχαν μεγάλη και μαχητική συμμετοχή, με κορύφωση στις 12 του Φλεβάρη του 2012, έδειξαν την -αναμενόμενη από το 2010- μεγάλη έκταση της κοινωνικής ρευστοποίησης, κομματικά - πολιτικά - ιδεολογικά, και την αποστοίχιση από τα κυρίαρχα κόμματα του αστικού μπλοκ εξουσίας, του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ.

Αυθεντικό και αυθόρμητο το «κίνημα της πλατείας» εκείνη την περίοδο δίχασε και προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις και ερμηνείες για το χαρακτήρα του. Αντικειμενικά όμως αυτό που κυριάρχησε στο «κίνημα της πλατείας» ήταν η απόρριψη κάθε πολιτικής ταυτότητας και πολιτικής στράτευσης, των συνδικάτων, των πολιτικών οργανώσεων. Όλα αυτά εξορίστηκαν δια ροπάλου - δημοκρατικά από το πλήθος που συμμετείχε... Τα κόμματα -πλην ΚΚΕ- και οι πολιτικές οργανώσεις της αριστεράς αυτό το αποδέχτηκαν, αυτοκαταργήθηκαν, συμμετέχοντας χωρίς ταυτότητα, με τη σωστή κατ’ αρχήν λογική «παρεμβαίνουμε στο αυθόρμητο». Όμως η συμμετοχή στο "κίνημα της πλατείας" (με σεβασμό στη νεολαία και συγκατάβαση που αρέσκεται στον ολοκληρωτισμό του «όλοι ίδιοι είναι, όλοι φταίνε») που απαιτούσε και επέβαλε τη φυσική παρουσία των αριστερών σαν άτομα, χωρίς κόμματα, ιδεολογικές – πολιτικές στρατεύσεις, παρά μόνο με «κινηματικές οργανώσεις»  δεν ήταν «παρέμβαση στο αυθόρμητο», ήταν υποταγή.

Το «κίνημα της πλατείας» κράτησε εχθρική στάση ακόμα και στα συνδικάτα, ταυτίζοντας την ηγεσία των ΠΑΣΚ - ΔΑΚΕ με τη βάση (εν πολλοίς σωστά μέχρι ένα σημείο, εκλέχτηκαν όπως εκλέχτηκαν δεν διορίστηκαν), με κυρίαρχη την αντίληψη όλοι οι συνδικαλιστές ίδιοι είναι, όλοι φταίνε και γενικά αναπαρήγαγε όλα τα στερεότυπα των ΜΜΕ και του αστικού μπλοκ εξουσίας. Έτσι όμως ουσιαστικά δεν υπάρχουν ευθύνες και υπεύθυνοι, αλλά ούτε και υπήρξαν δυνάμεις που προσπάθησαν και αγωνίστηκαν να μη φτάσουν ως εδώ η πολιτική, η οικονομική κατάσταση και το συνδικαλιστικό κίνημα.

Το «κίνημα της πλατείας» παρά τις διακηρύξεις περί «ακομμάτιστου, ακαπέλωτου, ανένταχττου, ανεξάρτητου» χαρακτήρα του, ήταν βαθιά πολιτικό. Εύκολα προσδιορίζονταν η πολιτική ιδεολογική ταυτότητα που κυριαρχούσε παρά την δυναμική και της «κάτω πλατείας». Αυτό που καλούνταν να απαντήσει η αριστερά ήταν: ποια θέση θα έπαιρνε απέναντι στις ολοκληρωτικές αντιλήψεις που παράγονταν και αναπαράγονταν και όχι μόνο στην «πάνω πλατεία». Η απάντηση ήταν η υποταγή στο αυθόρμητο, παρά τις «αμεσοδημοκρατικές συνελεύσεις» τις κάτω πλατείας που κατέληξαν να είναι λίγο – πολύ απαξίωση της άμεσης δημοκρατίας.

Κυριάρχησε έτσι το παλιό και πάντα πετυχημένο στερεότυπο της αστικής προπαγάνδας περί «καπελώματος» και «υποκινητών». Να μην «καπελωθεί» λοιπόν το «κίνημα της πλατείας». Έτσι γενικά. Παραβλέποντας πως η αστική τάξη το κεφάλαιο με όλο τον κρατικό μηχανισμό, τον έλεγχο των ΜΜΕ, της εκπαίδευσης και την εξουσία της είναι το μεγάλο «καπέλο». Δεν χρειάζεται να κάνει καμιά άλλη προσπάθεια να «καπελώσει», συνεπώς αρκεί να αποκλειστεί το «καπέλωμα» από δυνάμεις που βάζουν σε κίνδυνο την εξουσία της αστικής τάξης και του κεφαλαίου.

Σ’ αυτό το πλαίσιο στο «κίνημα της πλατείας» αναδείχτηκε έντονα και μια αντι-γερμανική -και υποδόρια αταξική εθνικιστική αντι-ιμπεριαλιστική- τάση. Τάση που αξιοποιήθηκε από την εθνικιστική δεξιά, φυσική συνέπεια μιας κοινωνικής πολιτικής συνείδησης που έλεγε όχι στα κόμματα, όχι στα συνδικάτα, όχι σε όλους γενικά, στοιχεία που αποκάλυπταν πως δεν ήταν το αποτέλεσμα της ταξικής συνειδητοποίησης της εργατικής τάξης, των εργαζομένων και των μικροαστικών στρωμάτων.

Η μαζικότητα της «πάνω πλατείας» και η όξυνση του μεταναστευτικού προβλήματος έδινε σαφέστατα το μήνυμα για την ενίσχυση του εθνικισμού και την πιθανότητα εισόδου της φασιστικής Χρυσής Αυγής στο κοινοβούλιο. Η νομιμοποίηση της ακροδεξιάς – φασίζουσας πολιτικής ατζέντας από την άρχουσα αστική τάξη έγινε με στεγνό ταξικό σχεδιασμό, με τη συμμετοχή του ΛΑΟΣ στην κυβέρνηση του τραπεζίτη της goldman sachs. Ήταν μια συνειδητή ταξική επιλογή που όχι μόνο ενίσχυσε αυτή την πιθανότητα, αλλά ήταν το σχεδιασμένο πρόσχημα για την ακροδεξιά σκλήρυνση και την ενίσχυση των αντιδραστικών πολιτικών επιλογών των κομμάτων του αστικού μπλοκ εξουσίας.

Οι εκλογές της 6^ης του Μάη – 17^ης Ιούνη 2012

Και στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις καταγράφηκε πως ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας στήριξε τις ελπίδες του στην αριστερά. Ας δούμε μια συνοπτική – σχηματική εκτίμηση των δύο εκλογών.

Η αποχή διαχρονικά ήταν πάνω από το 20% και συνήθως πάνω από το 25%. Η άνοδος σε ποσοστά πάνω από το 35% συνιστά αρνητική εξέλιξη, παρ’ ότι υπάρχει και η ισχυρή επιβεβαίωση της απονομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος. Ως κοινωνική σύνθεση δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ανάλυση, αντικειμενικά -στο δια ταύτα- εντάσσεται στη «σιωπηλή πλειοψηφία», βασική δύναμη στήριξης κάθε αντιδραστικής εξουσίας.

Το μνημονιακό και αντιμνημονικό μπλοκ διατήρησαν τον καταγραμμένο συσχετισμό δύναμης από τις πρώτες εκλογές και στις εκλογές του Ιούνη. Το σχετικά ομογενοποιημένο μνημονιακό μπλοκ, συγκέντρωσε συνολικά 51,67. Στο μνημονιακό μπλοκ αντικειμενικά εντάσσεται και η ναζιστική Χρυσή Αυγή 6.92, παρά τις αντιμνημονιακές κορώνες.

Το συνονθύλευμα του «αντιμνημονιακού» μπλοκ με αγεφύρωτες πολιτικές – ιδεολογικές και προγραμματικές αποκλίσεις, συγκέντρωσε συνολικά το 40,23.

Το αστικό μπλοκ εξουσίας χωρίς να πετύχει συνολική αλλαγή στις δυνάμεις του, με την ενίσχυση κατά 10,81 της ΝΔ «νομιμοποίησε» εκλογικά την αστική κοινοβουλευτική εξουσία κυρίως με τη συμμετοχή στο κυβερνητικό σχήμα της κατ’ όνομα Δημοκρατικής Αριστεράς… Η εξέλιξη διέψευσε τραγικά όσους βιάστηκαν να εκτιμήσουν πως θα ήταν σύντομη η ζωή της συγκυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, παραγνωρίζοντας πως την κοινωνική νομιμοποίηση θα την έπαιρνε δια πυρός και σιδήρου με την κρατική βία. «Την καταδίκη της βίας απ’ όπου και να προέρχεται» την είχε εξασφαλισμένη…

Στο μπλοκ της αριστεράς, στις δεύτερες εκλογές επικράτησε κατά κράτος η συστημική «αριστερή κυβέρνηση» του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, με ρήγματα στη σκληρή αντιμνημονιακή θέση του. Η διαπιστωμένη σήμερα ταχεία ενσωμάτωση στο αστικό μπλοκ του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, απλά επιβεβαιώνει τις τότε εκτιμήσεις… Η σύνθεση των οργανωμένων δυνάμεών του έχει αλλάξει δραστικά και η πορεία προς το συνέδριο του ενιαίου πολιτικού κόμματος θα επικυρώσει και τη δραστική αλλαγή στον πολιτικό – ιδεολογικό του χαρακτήρα.

Οι εκλογές του Ιούνη ήταν Βατερλό για το μπλοκ των αντισυστημικών δυνάμεων. Σίγουρα γι αυτό δεν ήταν και δεν είναι στραβός ο γιαλός… Το εκλογικό αποτέλεσμα σήμανε την ώρα της στεγνής αλήθειας... Παρά ταύτα μέχρι σήμερα ελάχιστα πράγματα έγιναν ή γίνονται…

Οι δυνάμεις που συγκροτούσαν το μπλοκ των δυνάμεων που τοποθετούνταν ξεκάθαρα ενάντια στις «κόκκινες γραμμές» και στο αστικό μπλοκ εξουσίας συγκέντρωσαν: ΚΚΕ 4,50 + ΑΝΤΑΡΣΥΑ 0,33 + ΚΚΕ (μ-λ) – Μ-Λ ΚΚΕ 0,12 = 4,95.

Το βαρύ εκλογικό πλήγμα στην αξιοπιστία της ΑΝΤΑΡΣΥΑ πάγωσε τις μεγάλες προσδοκίες που γέννησε με τη συγκρότησή της και επέδρασε παραλυτικά στις οργανωμένες δυνάμεις της. Για να κρατηθεί ζωντανή αυτή η αξιόλογη προσπάθεια ανασυγκρότησης του επαναστατικού εργατικού κινήματος στις τελευταίες δεκαετίες, εκτός από άντερα και τόλμη, απαιτούνται δραστικές ανατροπές, ρήξεις και συγκρούσεις…

Οι μικροαστικές αντιλήψεις σε όλο το φάσμα της αριστεράς συνέχισαν και συνεχίζουν να είναι κυρίαρχες. Συνεχίζουν την επέλασή τους χωρίς αντίπαλο για την ώρα… Για όσους ακόμα και σήμερα πιστεύουν πως η συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ έχει μικρές «αντοχές», καλό είναι να κοιτάξουν με μεγαλύτερη προσοχή όλη την προηγούμενη περίοδο των μνημονιακών πολιτικών…

Για τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ οι αναλύσεις επιχείρησαν να δώσουν και έδωσαν διάφορες ερμηνείες για τη θεαματική αύξηση των ποσοστών του. Αντίθετα για το ΚΚΕ κυριάρχησαν οι απλουστεύσεις, είτε απορρίπτοντας συνολικά την πολιτική του είτε κατέφυγαν σε αναλύσεις και ερμηνείες με τα κλασικά κριτικά στερεότυπα περί δογματισμού, παράλογου σεχταρισμού και απουσία θεωρητικής και ιδεολογικής αναζήτησης στο εσωτερικό του. Είναι όμως έτσι; Μια πιο προσεκτική ματιά δείχνει ακριβώς το αντίθετο. Η στάση και η πολιτική του ΚΚΕ δείχνει βαθύ προβληματισμό και θέτει με οξύτητα τα ζητήματα της τακτικής και της στρατηγικής της αντισυστημικής αριστεράς όχι μόνο για το «οπορτουνιστικό μπλοκ» -όπως ισοπεδωτικά αποκαλεί τις άλλες δυνάμεις της αριστεράς- αλλά και για το ίδιο το ΚΚΕ ιδιαίτερα σε περιόδους βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης, όπως αυτή που στις μέρες μας συνεχίζει να παροξύνεται.

Αν δούμε συνολικά την πορεία του ΚΚΕ και ειδικά τα τελευταία είκοσι χρόνια εύκολα κανείς μπορεί να διαπιστώσει πως πολιτικά και ιδεολογικά δεν έχει αλλάξει, ούτε προχώρησε σε δραστικές ανατροπές στην τακτική του και στη στρατηγική του, παρά το ιστορικό ρήγμα του εκφυλισμού, της κατάρρευσης του «υπαρκτού σοσιαλισμού» και της ήττας του ταξικού επαναστατικού εργατικού κινήματος σ’ όλες του τις εκδοχές. Συνεπώς μετά την τραυματική εμπειρία της τριετίας 1988-1991 με τη μετωπική συμμαχία του ΣΥΝ, τη συμμετοχή του σε δύο συμμαχικές κυβερνήσεις με αστικά κόμματα και των δύο διασπάσεων, μια τακτική που είχε σαν αποτέλεσμα την ανασυγκρότησή του και την μικρή -αλλά συνεχή- ενίσχυσή του, δεν θα άλλαζε μέσα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο πολιτικό τοπίο και την πλήρη ρευστοποίηση του κοινωνικού εκλογικού σώματος λίγους μήνες πριν τις εκλογές και ειδικότερα στο διάστημα ανάμεσα στην πρώτη και στη δεύτερη εκλογική μάχη που είχε σαν αποτέλεσμα να χάσει τους μισούς σχεδόν ψηφοφόρους του.

Η καπιταλιστική κρίση που οξύνθηκε το 2010 και συνεχίζει να παροξύνεται καθώς τα αλλεπάλληλα γενοκτονικά μνημόνια έχουν φέρει την οικονομία στα όρια της ολικής κατάρρευσης, επέβαλλαν τη βίαιη φτωχοποίηση όχι μόνο στην εργατική τάξη και τους εργαζόμενους αλλά και στα μικροαστικά κοινωνικά στρώματα, με συνέπεια την εκτόξευση της ανεργίας σε εφιαλτικά ύψη, ειδικά στη νεολαία. Η κοινωνική ανασφάλεια γενικεύτηκε, παραδοσιακά σύμμαχα κοινωνικά στρώματα για την άρχουσα αστική τάξη και το κεφάλαιο στράφηκαν ενάντια στους χτεσινούς τους συμμάχους με συνέπεια την όξυνση των κοινωνικών ταξικών αντιθέσεων και την ανάδειξη της κυρίαρχης ταξικής αντίθεσης ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία, στην αστική τάξη και την εργατική τάξη που πολλοί είχαν σπεύσει στο παρελθόν να διακηρύξουν πως έπαψαν να υπάρχουν.

Διαβάστε εδώ: Τι συμβαίνει και δεν αγωνίζεται ο κόσμος πατέρα; Συμβολή στη συζήτηση και τον προβληματισμό. Ι

 Διαβάστε εδώ: Τι συμβαίνει και δεν αγωνίζεται ο κόσμος πατέρα; Συμβολή στη συζήτηση και τον προβληματισμό. ΙΙΙ

1:53 π.μ.